Mechanizm podzielonej płatności, czyli split payment, jest stosunkowo nowym narzędziem przeznaczonym do rozdysponowania kwot przelewu za dane usługi bądź dobra, na dwa oddzielne rachunki bankowe. Część kwoty, zawierająca wartość sprzedaży po potrąceniu podatków, trafia na pierwsze konto. Drugi rachunek obsługuje pozostałą kwotę podatków VAT i innych. Split payment w Polsce pojawił się w 2018 roku, decyzją ustawodawcy, a cały mechanizm ulega systematycznym zmianom i rozszerzeniom.
Split payment jako skuteczne narzędzie walki z oszustami
W założeniu mechanizm podzielonej płatności miał być orężem w walce z nieuczciwymi praktykami podatkowymi. Szczególnie chodzi o próby wyłudzenia podatku VAT przez nieuczciwych przedsiębiorców – co było nagminną praktyką od wielu lat. Rozdzielenie przelewu na dwie osobne płatności, w której jedna z nich obsługuje kwotę podatku VAT, zapobiega nieuczciwym praktykom wykonywanym przez płatników chcących przywłaszczyć równowartość kwoty podatku. Mechanizm jest wykorzystywany tylko i wyłącznie w płatnościach, które wykonywane są drogą elektroniczną. Mogą być to przelewy bankowe wykonywane zdalnie lub przez placówkę bankową albo płatności za pomocą karty płatniczej. Mechanizm split payment (pwc.pl/pl/uslugi/doradztwo-podatkowe/podatki-posrednie/splitpayment.html) na dobre wszedł do polskiego systemu prawnego i jest coraz chętniej wykorzystywaną formą dzielenia płatności . Takie rozwiązanie rekomenduje m.in. Komisja Europejska, przekonując do mechanizmu podzielonej płatności jako łatwej i prostej formie kontrolowania wartości podatku VAT, trafiającej na oddzielne konto bankowe.
Charakterystyka mechanizmu dzielonej płatności
Kwota pochodząca ze sprzedaży dóbr czy usług dzielona jest na dwie części. Kwota netto trafia bezpośrednio na rachunek bankowy osoby otrzymującej zapłatę. Pozostała część przelewana jest na oddzielny rachunek VAT, przez co podatnik od razu jest świadomy tego, jaka kwota podatku została przez niego zapłacona. Płatnik nie może dysponować dowolnie kwotami pozostałymi na tym drugim koncie. Taka sytuacja może mieć jednak miejsce, np. kiedy kwota pozostająca na koncie VAT wykorzystywana jest do zapłaty podatku innego płatnika. W przypadku, kiedy środki z dodatkowego konta VAT zostaną rozdysponowane na inne cele i będzie ich niewystarczająca ilość, kwota potrzebna do zapłaty podatku VAT pobierana jest z głównego konta zleceniobiorcy czy usługodawcy. Konta tworzone w ramach split payment mogą być zakładane w bankach prywatnych, bądź w zależności od sytuacji i wytycznych, w konkretnym banku, który jest na liście obsługiwanych placówek przez organ podatkowy.
